İşitme, dış ortamdaki seslerin dış kulak yolundan iç kulağa iletilip iç kulaktaki sinir hücrelerini uyarması ve akustik bilginin beyne aktarılmasıyla dış ortamdaki seslerin algılanmasına denir.
İşitme kaybı dış, orta, iç kulak ve işitme sinirinde meydana gelen hasarlar sonucu işitme duyusunun azalması ya da yok olmasıdır.
Üniversitelerin sağlık bilimleri fakültesi odyoloji bölümünden lisans mezun olarak işitme uzmanı olarak görev yaparlar.
Üniversitelerin sağlık meslek yüksekokulu odyometri bölümü önlisans programından mezun olarak sağlık teknikeri olarak görev yapmaktadırlar.
Hastalara işitme testi uygulayarak, işitme kaybı varlığı doğrultusunda işitme cihazı uygulamak ve satışını yapmaktadırlar.
Yapılan araştırmalara göre yeni doğan 1000 bebekten 2 si işitme kayıplı olarak doğmaktadır. Doğduğu andan itibaren takip edilerek işitme ile ilgili bir problemi var ise erken teşhis için , bebek doğduktan 6 saat sonrasında hastaneden çıkmadan önce tarama emisyon yapılmaktadır.
Yeni doğan bebeklerin kulaklarına küçük bir prob yerleştirilir. Sonrasında tOAEcihazı ile belirli şiddette ve tonlarda sesler kulağa verilir. Bu uyaranlar sayesinde kulağımızda bulunan dış saçlı hücrelerin durumu değerlendirilerek bebeğinizin işitmesi hakkında bilgi edinilir. Test sırasında bebeğin sakin olması testin yapıldığı ortamında sessiz olması gerekmektedir. Kulağa yerleştirilen prob ve test sırasında bebeğinizin canını yakacak herhangi bir durum söz konusu değildir. Bebeğinizin işitme kaybı olup olmadığını objektif olarak test edilerek anlaşılır. Bu işlem bebeğinizin durumuna ( uyur pozisyonda, sakin bir şekilde) göre en fazla 5 dk sürmektedir. Aksi bir durumda (Ortam gürültüsü, Bebeğinizin ağlıyor olması, Kulak akıntısı, kulak yolunun çok dar olması, işitme kaybı varlığı vb. ) test süresi uzayabilmektedir.
-Yeni doğan taraması sonrasında bebeklerin %40 ı ilk aşamada kalır. Eğer bebeğiniz prematüre doğmuş ise ve testten kaldı ise düzeltilmiş 9 ay sonrasında yeniden tekrarlanmalıdır.
-Kulak yolu çok dar olduğu için testten kalabilir.
-Doğumun hemen arkasından yapılmış ise anne karnındaki sıvı kulağında kalmış olabilir ve bir engel teşkil ettiği için testi geçemeyebilir,
– Kulağında akıntı var ise testten yine kalabilir,
– Kulaklarında İşitme kaybı olduğu için testten kalabilir. Lakin ilk aşama toae için bunu söylemek henüz erkendir..
İlk aşamada testten kalmış ise, 1 hafta sonrasında test yeniden tekrarlanır. 2.aşamada Yeniden kalmış ise 10- 15 gün sonrasına yeniden tekrarlanması gerekmektedir. Eğerki 3. Tekrarda da kalır ise Tarama ABR yapılmalıdır.
Bebeğiniz Tarama Emisyondan kalır ise hemen endişeye kapılmanıza gerek yoktur. Kulağında doğum sonrası sıvı kalmış olabilir, Kulak yolu çok dar olabilir , Başka bir sendromu var ise sendromdan kaynaklı olarak testten kalmış olabilir yada çok huzursuzdur ve sürekli test sırasında ağlamış olabilir bu gibi nedenlerden ötürü bebeğiniz testten kalmış olabilir. 2. Ve 3. Aşama tarama emisyondan da kalmış ise Tarama Abr hakkında bilgi alınız ve Tarama ABr yaptırınız.
ABR (Auditory Brainstem Response- İşitsel Beyinsapı Cevabı) olarak adlandırılan test ile işitme sisteminin işitsel uyarana karşı cevabı ölçülür Tarama Abr ise ABR testinden önce yapılarak işitme durumu hakkında bize bilgi verir. ABR testi kadar detaylı bilgi vermemekle beraber ikinci aşamada yaptırılması gereken zorunlu bir tarama testidir.Hastanın tepkisine bağlı olmayan, uyurken yapılan bu test ile hastanın işitme düzeyi ve beyinsapı düzeyinde işitme yolları ile ilgili önemli bilgiler edinilmektedir. Test durumu geçti/ kaldı şeklinde sonuç verir.
Bebeğinizin başının belli bölgelerine elektrotlar yerleştirilmektedir. Kulağına yerleştirilen prop ile ses bebeğinizin işitme sinirine iletilir. Elektrotlar sayesinde uyaran sonucu oluşan cevaplar kaydedilir.
Tarama abr, oto akustik emisyon testine nazaran daha detaylı bir ölçüm yöntemidir. Lakin işitme kaybı tanısı konulması için yetersizdir.
Bebeğiniz testten geçmiş olabilir lakin doğumsal işitme kaybı risk faktörlerinden birkaçını taşıyor ise testin yenilenmesi ve takip edilmesi gerekmektedir. Aşağıda risk faktörleri yer almaktadır.
Bebeğiniz tekrarlanan tarama abr testi sonucundan yeniden geçti ise işitmesi ile ilgili herhangi bir problemi bulunmamaktadır. Lkain risk fakötörleri taşıdığı için bebeğinizin gelişimini takip etmeli aksi bir durum varlığında işitme uzmanınıza yeniden başvurmalısınız.
ABR (Auditory Brainstem Response- İşitsel Beyinsapı Cevabı) olarak adlandırılan test ile işitme sisteminin işitsel uyarana karşı cevabı ölçülür.
Bebeğiniz test sırasında uyur pozisyonda sakin bir şekilde kalması gerekmektedir. Testin tamamlanabilmesi için 1 saate yakın bir süre gerekmektedir. Bu nedenden ötürü teste gelmeden önce bebeğinizi uzunca bir süre uyumaması için elinizden geleni yapmalısınız. Test öncesinde karnının tok, rahatının yerinde olması ve derin bir uykuya geçebilecek seviyeye gelmiş olması gerekmektedir. Test boyunca hareket etmeden sakin bir şekilde kalamayacağından dolayı uyuması gerekir. ABR testi ölçümleri çok hassastır ve küçük bir göz hareketinde bile ölçüm sonuçları etkilenmektedir.
Odyoloğunuz tarafından Bebeğinizin başının belirli bölgelerine elektrotlar yerleştirilmektedir. (Sağ ve sol kulak arkası, alın, yanak/ kulak memesi/ iki kaş ortası) Kulağına bir prop takılarak sesi bebeğinizin kulağına iletmemizi sağlar. Elektrotlar sayesinde uyaran sonucu işitme sinirinden oluşan cevaplar kaydedilir. Hastanın tepkisine bağlı olmayan, uyurken yapılan bu test ile hastanın işitme düzeyi ve beyin sapı düzeyinde işitme yolları ile ilgili önemli bilgiler edinilmektedir. Bebeğinizin kulağına yüksek şiddetten başlayarak (90/100DB) uyaran gönderilir. İşitme Sinirinden alınan cevaba göre bu şiddet azaltılarak en düşük işitme eşiği bulunur. Test sonucu Odyolog tarafından detaylı bir şekilde anlatılacaktır.
Bebeğiniz Abr testi sonucunda , işitme sinirinden alınan cevaplar doğrultusunda işitmesi ile ilgili herhangi bir problemi olmadığı tespit edilebilir.
Eğer uzmanınız tarafından işitme kaybı varlığı tespit edilmiş ise Abr testi sonrası yapılması gereken Serbest alan odyometrisi/ davranışsal gözlem odyometrisi yaptırmanız gerekmektedir. Abr testi Objektif bir test yöntemi olmakla beraber testin yorumlanması subjektiftir.Tek başına yeterli değildir. Bu nedenden ötürü odyoloğunuz tarafından Serbest alan odyometrisi yapılması gerekmektedir.
Eğer ki testi yaptırmış olduğunuz merkez/hastane/klinik bünyesinde odyolog yok ise test sonucunuzu odyoloğu bulunan bir merkeze göstermelisiniz. ABR ölçümleri çok hassas olduğundan ve sonucu subjektif yoruma açık olduğundan dolayı işitme uzmanınızdan yardım almanız sizin için daha güvenilir sonuçlar doğuracaktır. Lakin titizlikle yapılmış ve sonuçları güvenilir bir test sonucunu yeniden yaptırmak test sonucunu değiştirmez. Yine aynı ölçüm sonuçlarını elde etmiş olursunuz.
İşitme kaybı türleri nelerdir?
İşitme testi nedir
Odyogram nedir
Serbest alan odyometrisi nedir
Davranışsal gözlem odyometrisi nedir
Konuşmayı ayırt etme skoru ne demektir
Medikal yada cerrahi bir operasyon ile düzeltilebilecek bir işitme kaybınız var ise tamamen yada kısmi olarak düzelebilir. İşitme kaybınız Sensörinöral bir kayıp ise kalıcı bir kaybınız var ise işitme kaybınızda iyileşme olmaz.
İşitme kaybınız yıllar geçtikçe ilerleyebilir/kötüleşebilir. Bazense sabit kalır yıllarca aynı seviyede devam eder.